وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی تنظیم بازار و صادرکننده مجوز تولید در کشور، دو هفته قبل فهرست ۲۱۷ قلم کالای مشمول ممنوعیت خرید خارجی توسط دستگاه‌های دولتی را منتشر کرد که با تصویب این فهرست، دستگاه‏‌های دولتی موظف می‎شوند نیازهای خود را از تولیدات داخلی تامین کنند.

 در این فهرست که اقلام متعددی را شامل می‌شود کالاهایی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز وجود دارد که طیف متنوعی از کیس، مانیتور، موبایل، کارتریج، رک‌های مخابراتی، ماوس، کیبورد و غیره را در بر می‌گیرد.
اما نکته قابل توجه به تجدید نظر وزارت صنعت و پذیرش ناموفق‌بودن و عدم تولید نوت‌بوک و کامپیوتر‌های بدون کیس (AIO) در کشور باز می‌گردد.

هفته‌نامه عصر ارتباط سه هفته قبل و در شماره ۷۱۳ خود، گزارشی با عنوان «شکست ادعای تولید نوت‌بوک در ایران» منتشر کرد و به بررسی ابعاد مبهم ادعای تولید نوت‌بوک و کامپیوترهای بدون کیس در ایران پرداخت که البته این گزارش هیچ پاسخی نیز در پی نداشت.
اما از آنجا که وزارت صنعت هفته گذشته تلویحا شکست تولید لپ‌تاپ در ایران را پذیرفت و این کالا را از فهرست ممنوعیت خرید دولتی‌ها حذف کرد که با واکنش مدعی تولید نوت‌بوک MSI یعنی شرکت ماتریکس همراه شد که در ادامه به آن پرداخته می‌شود.

ماجرای تولید نوت‌بوک در ایران
اواخر سال ۹۲ و در سکوت خبری محض، برخی مدیران وزارت صنعت در حال رایزنی با شرکت ماتریکس برای تولید داخلی و انحصاری لپ‌تاپ و نوت‌بوک MSI تایوان در ایران بودند. کمی بعد بدون هیچ سروصدایی، ظاهرا برخی مسوولان وزارت صنعت و برخی دیگر از مسوولان از کارخانه ماتریکس، که قرار بود در آن نوت‌بوک تولید شود بازدید کردند، موضوعی که نه تنها رسانه‌ها، بلکه حتی متولیان اتحادیه‌ها و صنوف کامپیوتری و واردکنندگان نوت‌بوک کشور هم از آن بی‌اطلاع بودند و اخبار آن هم چندان رسانه‌ای نشد.
به هر تقدیر افزایش تعرفه‌ نوت‌بوک از ابتدای سال ۹۳ به بهانه حمایت از تولید داخلی آغاز شد که از همان مقطع با اعتراضات بسیاری از سوی نهادهای ذی‌ربط و فعالان صنف رایانه از جمله اتحادیه صنف فناوران رایانه، مجمع عالی واردات و سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران همراه شد و مسوولان این صنوف در جلسات متعدد و نامه‎نگاری‎های بسیار این اقدام را نادرست دانسته و به کرات خواهان بازگشت و کاهش تعرفه نوت‎بوک شدند. اتفاقی که نه تنها رخ نداد، بلکه از اواخر سال ۹۳ زمزمه‎های افزایش مجدد تعرفه نوت‎بوک برای سال جاری دوباره آغاز شد.

در آن مقطع یکی از اعضای کمیسیون سخت‎افزار نصر تهران تولید نوت‎بوک در ایران را "دروغی بزرگ" عنوان کرد و گفت: سال گذشته به بهانه حمایت از تولید داخلی تعرفه نوت‌بوک ۶ درصد افزایش یافت، من از مسوولان ذی‌ربط می‌خواهم که کارنامه پارسال را رو کنند.
علیرضا پورنقشبند افزود: "کاملا بدیهی است و مسوولان ما نیز می‌دانند که با توجه به سرعت بالای تغییر تکنولوژی، تولید این کالا در کشور منطقی نیست و جریانات تعرفه نوت‎بوک به جایی وصل است که ما از آن بی‌خبریم."

اما افزایش تعرفه نوت‌بوک که در کمیسیون ماده یک وزارت صنعت، معدن و تجارت بررسی شده و به تصویب رسیده بود، واکنش تند سید مهدی میرمهدی رییس اتحادیه فناوران رایانه را نیز در پی داشت. وی در مصاحبه‌ای گفت: "کمیسیون ماده یک مافیایی عمل می‎کند و نمی‎گذارد صنف حرف خود را بزند. ما آنقدر از سال گذشته در این مورد مکاتبه کرده‎ایم و هیچ توجهی به آن نشده است که خسته شده‌ایم."
وی این را هم گفته بود که "حتما برای عده‎ای منافعی دارد که تعرفه نوت‌بوک را افزایش داده‎اند و اگر نه کاملا مشخص است که با افزایش تعرفه و در پی آن افزایش قاچاق درآمد دولت کاهش می‎یابد. تمام فعالان این صنف به فقدان توانمندی تولید داخل در این حوزه تاکید دارند و تاکنون در پشت هیچ نوت‌بوکی برچسب ساخت ایران نخورده است، بنابراین پافشاری روی افزایش تعرفه کمی مشکوک به نظر می‎رسد."
به هر حال شرکت ماتریکس که در واقع نمایندگی برند MSI است همچنان بر ادعای تولید نوت‌بوک و کامپیوترهای بدون کیس در ایران پافشاری دارد.
در آخرین خبر اما سرانجام پیش‌بینی‌های محقق شد و آمار گمرک نشان داد که قاچاق نوت‌بوک در کشور در پی تصمیم وزارت صنعت تا ۵۰ درصد افزایش یافته است.

بقیه در ادامه مطلب